Güney Kore’de gerçekleştirilen APEC Liderler Zirvesi’nin ardından yayınlanan ortak bildiride, yapay zeka gibi dönüştürücü teknolojilerin ve işgücü piyasalarını yeniden şekillendiren demografik değişimlerin APEC üyesi ekonomiler için uzun vadeli sonuçlar doğurduğu belirtilerek, “Herkesin yararına olacak bir ekonomik büyümeyi mümkün kılmak için güçlendirilmiş iş birliği ve somut eylem çağrısında bulunuyoruz” denildi.

Bu yıl “Sürdürülebilir Bir Yarın İnşa Etmek” teması altında Güney Kore’nin Gyeongju şehrinde gerçekleştirilen Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi’nin ardından APEC ülkelerinin liderleri ortak bir bildiri yayınladı. Asya-Pasifik bölgesinin kritik bir dönüm noktasında bulunduğu belirtilen bildiride, küresel ticaret sisteminin ciddi zorluklarla karşı karşıya olduğu vurgulanarak, “Yapay zeka (AI) gibi dönüştürücü teknolojilerin hızla gelişmesi ve iş gücü piyasalarını yeniden şekillendiren demografik değişimler, APEC üyesi ekonomiler için derin ve uzun vadeli sonuçlar doğurmaktadır. Bu bağlamda, herkesin yararına olacak bir ekonomik büyümeyi mümkün kılmak için güçlendirilmiş iş birliği ve somut eylem çağrısında bulunuyoruz” ifadeleri kullanıldı. Dünya’daki mevcut şartların APEC’in önemini bir kez daha ortaya koyduğu hatırlatılan bildiride, “2040 yılına kadar açık, dinamik, dayanıklı ve barışçıl bir Asya-Pasifik topluluğu oluşturma hedefini benimsemiş ortak misyonumuz doğrultusunda çalışmalarımıza yön vermeye devam edeceğiz” denildi.

“Ekonomiler arası iş birliği gerekli”

APEC liderleri, Asya-Pasifik bölgesinin büyümesi ve refahı için güçlü ticaret ve yatırımların hayati önem taşıdığını vurgulayarak, “Değişen küresel ortamda yol alabilmek için ekonomik iş birliğini derinleştirmeye kararlılıkla devam edeceğiz. Dayanıklılığı artıran ve herkesin yararına işleyen bir ticaret ve yatırım ortamının önemini kabul ediyoruz. Küresel ticaretin mevcut durumu ve geleceğine ilişkin çeşitli tartışmaları dikkatle izliyor, bu bağlamda ekonomiler arası iş birliğinin gerekliliğini vurguluyoruz” ifadelerine yer verdi. APEC ülkelerinin Asya-Pasifik bölgesinde piyasa temelli bir yaklaşımla ekonomik bütünleşmeyi ilerleteceği kaydedilerek, “Bu kapsamda Asya-Pasifik Serbest Ticaret Alanı (FTAAP) gündemi üzerindeki çalışmaları da sürdüreceğiz. Üye ekonomilerin, yüksek standartlı ve kapsamlı bölgesel girişimlere katılım konusundaki hazırlıklarını güçlendirmek amacıyla deneyim paylaşımını, kapasite geliştirme faaliyetlerini, iş dünyasının katılımını ve teknik işbirliğini artırmak üzere birlikte çalışmaya devam edeceğiz” denildi.

“Uluslararası ticareti kolaylaştırmak için çalışacağız”

APEC’in uluslararası ticareti kolaylaştırmaya yönelik çabalarını sürdüreceği kaydedilen bildiride, “Şeffaflığı artırmak, kağıtsız ticareti ve sınır ötesi e-ticareti geliştirmek, standartlar konusunda daha derin işbirliğini teşvik etmek ve uygunluk değerlendirme süreçlerini basitleştirmek gibi çeşitli ticareti kolaylaştırma çabalarını sürdürmeye kararlıyız. Bu tür girişimlerin, ticaret maliyetlerini düşürme ve mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ’lerin) sınır ötesi ticarete katılımını kolaylaştırma açısından sağladığı faydaların farkındayız” ifadeleri kullanıldı. Yapay zekâ destekli süreçlerin ticareti kolaylaştırmadaki potansiyeline dikkat çekilerek, “Yapay zeka uygulamaları ile ilgili deneyimlerin ve politika yaklaşımlarının gönüllü olarak paylaşılması gerektiğini düşünüyoruz” denildi. APEC’in küresel tedarik zincirlerindeki çok yönlü zorlukların aşılmasına yönelik çabalarını da sürdüreceği belirtilen bildiride, “Yapısal reformlar da dahil olmak üzere Asya-Pasifik bölgesinde yeniliği, verimliliği ve dinamizmi teşvik etme yönündeki taahhüdümüzü bir kez daha yineliyoruz” ifadelerine yer verildi.

APEC liderlerinden yapay zeka çağrısı

APEC bildirisinde, bilim ve teknolojideki ilerlemelerin, ortak zorlukların aşılmasına katkı sağlayabileceği ve APEC bölgesinde yeni büyüme dinamikleri oluşturabileceğine dikkat çekildi. Dijital dönüşümün yön verdiği yeniliklerin Asya-Pasifik bölgesinde verimliliği ve ekonomik katılımı artırmada kritik bir rol oynayabileceği hatırlatılarak, “Hızla gelişen dijital ortamda, fırsatları en üst düzeye çıkarırken ortaya çıkan zorlukları uluslararası hukuka uygun şekilde ele alacak bir yaklaşım geliştirilmesi gerektiğini değerlendiriyoruz” denildi.

APEC ülkelerinin yapay zekanın dünya ekonomilerini temelden dönüştürme potansiyeline sahip olduğunu düşündüğü aktarılan bildiride, “Bu doğrultuda APEC Yapay Zeka Girişimi’ni onaylıyor ve bunu, APEC içinde başarılı bir yapay zekâ dönüşümünü ilerletmeye yönelik ortak bir adım olarak görüyoruz. Ayrıca, yapay zekanın faydalarının herkes için erişilebilir kılınması amacıyla güvenlik, erişilebilirlik, güvenilirlik ve şeffaflığın artırılmasına yönelik çabaların sürdürülmesi çağrısında bulunuyoruz” ifadelerine yer verildi.

“Düzenleyici engeller kaldırılmalı”

Asya-Pasifik bölgesindeki ekonomik büyümenin sunduğu fırsat ve faydaların herkes tarafından paylaşılmasının önemli olduğu vurgulanan bildiride, “Mikro, küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) ile girişimlerin büyüyebilmesi için elverişli bir iş ortamının geliştirilmesinin önemini bir kez daha vurguluyoruz. Bu kapsamda girişimciliğin desteklenmesi, düzenleyici engellerin kaldırılması, tedarik zinciri ağlarının güçlendirilmesi, büyük işletmeler dâhil kilit paydaşlar arasındaki bağlantıların artırılması ve bu işletmelerin verimlilik, etkinlik ve yenilik yapma kapasitelerinin artırılmasına yönelik fırsatların öne çıkarılması çağrısında bulunuyoruz” ifadeleri kullanıldı.

APEC küresel zorluklara karşı iş birliğini artıracak

APEC’in enerji, gıda güvenliği ve çevre sorunları gibi küresel zorluklara daha etkin biçimde yanıt verebilmek için iş birliği ve koordinasyonu artıracağı ifade edilerek, “Doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG), sürdürülebilir, güvenli, uygun maliyetli ve güvenilir enerji arzı sağlama konusundaki önemli rolünü kabul ediyoruz. Enerji güvenliğini güçlendirmek için elektrik altyapısının modernizasyonu ve genişletilmesinin hayati önem taşıdığını da vurguluyoruz. Bu doğrultuda şebeke altyapısının güçlendirilmesi ve bölgesel bağlantısallığın derinleştirilmesinin, daha verimli ve güvenilir enerji ağlarının oluşumuna katkı sağlayacağını kabul ediyoruz” denildi. Gıda arz zincirindeki kesintilerin en aza indirilmesi ve verimli tarım-gıda sistemlerinin teşvik edilmesinin önem taşıdığı hatırlatılan bildiride, “Bu hedeflere ulaşmak için her ülkeye aynı şekilde uygulanabilecek tek bir modelin bulunmadığını, yani ‘herkese uyan tek çözüm’ yaklaşımının geçerli olmadığını kabul ediyoruz” ifadelerine yer verildi.